همه چیز درباره ریخته گری شیشه | مراحل و تکنیک های اصلی

فرایند ریخته گری شیشه 

ریخته‌گری شیشه یکی از هنرهایی بوده که با انجام آن می‌توان زیورآلاتی با ظرافت و زیبایی منحصربه‌فردی ساخت. از جمله مراحل فرایند ریخته‌گری شیشه می‌توان به آماده‌سازی مواد اولیه، ذوب، قالب‌گیری، سردشدن و پرداخت نهایی اشاره کرد. آموزش هنر شیشه‌گری به روش‌های مختلفی انجام می‌گیرد و با یادگیری آن، می‌توان ظروف شیشه‌ای، مجسمه‌های شیشه‌ای، زیورآلات شیشه‌ای، ابزار دکوری و… را تولید کرد. انتخاب روش ریخته‌گری در اصل وابسته به نوع شیشه مدنظر و طرح نهایی دلخواه شما دارد.

همچنین برای مشاهده انواع محصولات ما، به صفحه خرید بلور مراجعه کنید.

آشنایی با ریخته گری شیشه

ریخته‌گری شیشه اشاره به روشی داشته که به کمک آن می‌توان اشیا شیشه‌ای را فرم داد. آغاز این پروسه با ذوب‌سازی شیشه بوده و تا جایی ادامه پیدا می‌کند که شیشه به فرم نرم و قابل‌انعطاف تبدیل شود. قالب کمک می‌کند تا شیشه نرم شده به فرم خاصی بیرون آید و در ساخت این قالب‌ها از ماسه، گرافیت، فلز یا هر شیء دیگری استفاده می‌شود. در نهایت نیز پس از جداسازی ساختار شیشه‌ای جامد و سرد شده از قالب، شاهد استفاده از ابزارهای پولیش هستیم. جهت ساخت اقلام شیشه‌ای، مواردی همانند فریت، شیشه ناگت، شیشه بیلت یا گلس گزینه خوبی به نظر می‌رسند. انتخاب نوع شیشه به خود شما بستگی داشته و دمای ذوب شیشه یکی از مهم‌ترین نکاتی بوده که در زمان ریخته‌گری شیشه باید مدنظر قرار دهید.

مراحل ریخته ‌گری شیشه

فرایند ریخته‌گری شیشه باید به ترتیب انجام گیرد و این مراحل شامل آماده‌سازی مواد اولیه، ذوب، قالب‌گیری، سردشدن و پرداخت نهایی می‌شوند.

1. آماده‌سازی مواد اولیه: نخستین مرحله پروسه ریخته‌گری را می‌توان آماده‌سازی مواد اولیه و مخلوط و ذوب کردن آن‌ها دانست. این مواد اولیه شامل ماسه سیلیکا، سودا، دولومیت و دیگر مواد افزودنی می‌‌گردد.
2. ذوب: مخلوط مواد اولیه در دمای بالای (نزدیک به ۱۵۰۰ درجه سانتی‌گراد) به شکل ذوب درمی‌آید تا شیشه مذاب حاصل گردد.
3. قالب‌گیری: در مرحله بعد، نوبت به ریختن مواد مذاب در قالب‌های فلزی، گرافیتی یا ماسه‌ای می‌رسد.
4. سرد شدن: در این مرحله صبر می‌کنیم تا مواد مذاب موجود در قالب روبه سردی بروند و ماده‌ای جامد به دست آید.
5. پرداخت نهایی: بعد از اینکه مرحله سرد شدن پشت سر گذاشته شد، می‌توان عملیات تکمیلی همانند برش، صیقل‌کاری و حکاکی را روی آن پیاده کرد.

تکنیک های رایج ریخته گری شیشه

روش شیشه‌گری می‌تواند بسیار متنوع باشد و از جمله تکنیک‌های رایج ریخته‌گری می‌‌توان به ریخته‌گری گرافیتی، ریخته‌گری کوره، قالب‌گیری روباز، ریخته‌گری شن و ماسه و ریخته‌گری موم فداشونده اشاره کرد.

• ریخته گری گرافیتی: قالب گرافیتی یکی از انواع قالب‌ها بوده که در اشکال و طرح‌های متنوعی وجود داشته و می‌تواند در مواجهه با دماهای بالا از خود مقاومت نشان دهد. با داشتن مقاومت دمایی بالا، امکان دستیابی به درجات بالاتری از دقت ابعاد و تلرانس فراهم می‌گردد.
• ریخته گری کوره: ریخته‌گری در کوره اشاره به پروسه‌ای داشته که در طی آن، قطعات شیشه‌ای سرد درون کوره قرار می‌گیرند. گرم شدن شیشه تا جایی ادامه پیدا می‌کند که شاهد مایع شدن قطعات باشیم و فرم‌دهی به‌خوبی صورت‌گرفته باشد.
• قالب گیری روباز: قالب‌گیری روباز در زمان ریخته‌گری قطعات، جایی کاربرد دارد که همچون ساختن کاشی شیشه‌ای یا زیر لیوانی یک سمت آن سطح صافی داشته باشد. برای تهیه این قالب باید اقدام به ریختن گچ دور طرح گلی کرده و صبر کنید تا قالب گرفته شود. بعد از جامد شدن گچ، نوبت به جداسازی خاک رس و خشک‌کردن قالب گچ در فر می‌رسد. در نهایت نیز پس از پر کردن قالب با شیشه، باید اقدام به‌قرار دادن آن در کوره کرد.
• ریخته گری شن و ماسه: یک روش شیشه‌گری متداول باصرفه اقتصادی را می‌توان ریخته‌گری شن و ماسه دانست. در طول این پروسه، طرحی در ماسه قرار داده می‌شود و یک قالب ایجاد می‌گردد. پس از ریختن شیشه مایع داغ درون قالب‌ها، باید برای خشک‌شدن آن صبور باشید.
• ریخته گری موم فداشونده: این روش نیازمند قالبی بوده که به کمک یک مدل موم فداشونده احاطه گردد. در طول این پروسه شاهد ذوب‌شدن موم و جایگزینی آن با شیشه مذاب هستیم. به کمک این مدل ریخته‌گری می‌توان ساختارهای شیشه‌ای دقیق را ایجاد کرد.

چه مدل شیشه ای برای ریخته گری مناسب است؟

امروزه شاهد به فروش رسیدن شیشه در مدل‌های متنوعی همانند بیلت، کولت، ورق، فریت و… هستیم. فرم انتخابی شما دارای اثرات مستقیمی بر نتیجه نهایی است. درصورتی‌که انتخاب شما شیشه ظریف‌تر همچون فریت کار باشد، شاهد ورود اکسیژن بیشتری هستیم و حباب‌های هوا در محصول نهایی به چشم می‌خورند. انتخاب بعضی از هنرمندان شیشه‌کار، شیشه بازیافتی است؛ با این ‌وجود، شما برحسب مدل‌های مختلف شیشه و ضریب انبساط آن‌ها می‌توانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

کلام آخر

ریخته‌گری یکی از هنرهای زیبا به‌حساب می‌آید که با استفاده از آن می‌توان انواع شیشه‌ها را در طرح‌ها و مدل‌های مختلف ایجاد کرد. انواع روش شیشه‌گری شامل ریخته‌گری گرافیتی، ریخته‌گری کوره، قالب‌گیری روباز، ریخته‌گری شن و ماسه و ریخته‌گری موم فداشونده می‌شوند. فرایند ریخته‌گری شیشه طی یک‌سری مراحل انجام می‌گیرد که نخستین مرحله آن را می‌توان آماده‌سازی مواد اولیه دانست. در مراحل بعدی نیز ذوب، قالب‌گیری، سرد شدن و پرداخت نهایی نیز انجام می‌گیرد.